Zazwyczaj ADHD kojarzy nam się z chorobą, która występuje u dzieci. Niemniej jednak często zdarza się, że objawy pozostają także po wyjściu z okresu dzieciństwa. Dorosłe osoby cierpiące na ADHD nie mają niestety łatwego życia. Pierwszym problemem jest ich postrzeganie przez osoby z zewnątrz. Nierzadko budzą oni przerażenie i niepokój, ponieważ ich zachowanie zwykle odbiega od ogólnie przyjętych norm społecznych. Czasem uznaje się je za bałaganiarzy, ludzi „roztrzepanych” i z głową w chmurach. Chorzy są też określani jako nerwowi, agresywni, niecierpliwi i niezorganizowani. Pamiętajmy jednak, że są to po prostu objawy zaburzeń, nie zaś po prostu ich charakter. Problem jednak tkwi w tym, że u dorosłych schorzenie to jest słabo diagnozowane, często bagatelizowane i to właśnie sprawia, że jest im tak trudno. Warto więc wiedzieć, czym objawia się to zaburzenie i w jaki sposób postępować z osobami chorymi oraz jak je wspierać.

ADHD – przyczyny

Za przyczyny ADHD uznaje się czasem złe wychowanie czy zaniedbywanie dziecka, jednak nie ma w tym żadnej prawdy. W rzeczywistości zaburzenie to wynika ze zmian neurobiologicznych w mózgu, w tym z nieprawidłowego metabolizmu neuroprzekaźników, które mają za zadanie przekazywać bodźce z jednej komórki do kolejnej. Głównie chodzi tu o osłabienie funkcji noradrenaliny, serotoniny i dopaminy, które odpowiadają kolejno za koncentrację, dopasowywanie zachowań do sytuacji oraz za reakcje na bodźce. Objawy z wiekiem słabną i u większości dorosłych są one niezauważalne, jednak nie da się tej choroby w stu procentach wyleczyć, stąd też zdarza się, że po okresie dzieciństwa symptomy także zostają.

Jakie są objawy ADHD u osób dorosłych?

Tak naprawdę jest ich wiele, a to, czy choroba występuje możemy określić na podstawie obecności przynajmniej sześciu z nich. Wśród symptomów choroby wyróżniamy:

– nadpobudliwość

– problemy z koncentracją

– nieumiejętność skupienia uwagi na jednej rzeczy

– brak cierpliwości

– wahania nastrojów

– kłopoty z wykonywaniem dwóch czynności jednoczesnej (niepodzielność uwagi)

– drażliwość

– brak panowania nad emocjami 

– brak organizacji i nieumiejętność radzenia sobie ze stresem

– niska samoocena

– problemy z relacjami międzyludzkimi

– brak wiary we własne możliwości 

– silne zapamiętywanie niepowodzeń przy jednoczesnym ignorowaniu sukcesów

Z objawów ADHD wynikają problemy, z jakimi muszą borykać się chorzy. Przede wszystkim czują się oni nierozumiani, a nawet odrzuceni. Trudno jest im dopasować się do sytuacji, nie do końca odnajdują się w zasadach. Czują się zagrożeni i przebodźcowani. Nie mogą skoncentrować się na jednym zadaniu albo koncentrują się na nim przesadnie. Wynikają z tego kłopoty z pracą, którą chorzy na ADHD często zmieniają, nie potrafiąc się do końca ustabilizować. Osoby takie nie potrafią współpracować z innymi, przez co postrzegane są jako lekceważące i egoistyczne.

Jak można pomóc dorosłym ludziom, którzy chorują na ADHD? Przede wszystkim trzeba zadbać o to, aby taka osoba nie czuła się wyizolowana i odrzucona. Warto spróbować ją zrozumieć, nie krytykować jej zachowania i nie odpychać jej przez to. Dla takiego człowieka ważne jest, by poświęcać mu uwagę, mimo że on nie zawsze potrafi odwdzięczyć się tym samym. Warto też zadbać, by chory mógł skorzystać z pomocy terapeuty. Poza tym dobrze jest wspierać taką osobę w codziennych czynnościach typu planowanie, bo to znacząco ułatwi mu funkcjonowanie. Chory musi czuć, że jego świat jest uporządkowany, dlatego należy uważać, aby nie zaburzyć mu tej równowagi. Jeżeli jada i chodzi spać o tych samych porach to nie próbujmy tego zmienić, bo to tylko spowoduje u niego duży stres i nerwy. Każdy dorosły człowiek, który cierpi na ADHD powinien również pamiętać o tym, by dostarczać swojemu organizmowi wszystkie niezbędne składniki odżywcze, gdyż stanowią one paliwo dla mózgu. 

Statystki wskazują na to, że na świecie żyje około 6% ludzi, którzy cierpią na nadpobudliwość ruchową oraz na deficyt uwagi. Niemniej jednak dane te mogą być niepełne, gdyż często ADHD nie jest diagnozowane i traktuje się je jako element trudnego charakteru. Co ciekawe, częściej zmagają się z ADHD mężczyźni aniżeli kobiety. Dodatkowo choroba ta może być dziedziczona, ale ryzyko można ograniczyć szczególną dbałością o swój stan zdrowia przed planowaną ciążą i to nie tylko ze strony kobiety, ale także mężczyzny. Ważny jest prawidłowy rozwój płodu, który jest zagrożony w przypadku, gdy rodzic jest uzależniony od używek. Poza tym istotna jest tu także dieta niemowlaka, która musi być bogata w kwasy tłuszczowe omega-3. Pamiętajmy jednak, że nie zawsze jesteśmy w stanie wpłynąć na wystąpienie ADHD. Często nie ma to żadnego podłoża genetycznego ani nawet wynikającego z żywienia. 

Na koniec warto przypomnieć o tym, że wielu znanych ludzi, których dzieła i efekty działalności do dziś podziwiamy i z których prac korzystamy, borykało się z ADHD. Byli to między innymi Pablo Picasso, Tomasz Edison, Winston Churchill, Ernest Hemingway, Albert Einstein czy Michael Jordan.